Дневник 3. День первый.

Что может быть лучше, чем вдохнуть полной грудью свежий орегонский воздух! Ничто так не поднимает настроение.

Всё утро мы поднимались по гранитному перевалу к озеру, где находится мой тайный проход через горы. Помню в детстве я терпеть не мог никаких физических нагрузок. Но со времен обучения в колледже я разработал для себя суровую систему физических и умственных упражнений на каждый день. Если в семьдесят лет я буду выглядеть хилым, пристрелите меня лучами смерти!

Если бы только мой помощник был таким же тренированным, как я! Всего полдня в пути, а он уже выдохся! Около полудня он потребовал устроить привал. Крошки от его сэндвича привлекли довольно любопытное создание…

Клетчатый утконос

Этот странный зверёк в красно-чёрную клетку неожиданно вылез из кустов, чтобы угоститься сэндвичем.

Я слышал народные легенды об этих существах, «из которых лесорубы шили свои куртки», но всегда полагал, будто это просто миф, вроде «чистого туалета для дальнобойщиков». Но нет, они вполне реальны и, как ни странно, пахнут кленовым сиропом и жареным беконом.

Всё тело зверька покрыто мехом с узором, как из шотландки. По рассказам, молодые зверьки сперва покрываются горизонтальными полосками, а вертикальные у них отрастают, только когда животное достигает зрелости. Эти шкурки пользуются большим спросом у местных жителей.

Говорят, будто куртка, пошитая из клетчатых утконосов, получается очень тёплой, непроницаемой для укусов комаров и каждые десять лет снова входит в моду.

Задания

1. Сопоставьте слово и картинку

Пример выполнения: 1в, 2г, 3а…

а) Шкурка

б) Горизонтальный

в) Кленовый сироп

г) Гранитный перевал

д) Лесоруб

е) Дальнобойщик

ё) Привал

ж) Вертикальный

з) Выдохнуться

и) Узор «Шотландка»

к) Комар

2. Найдите в тексте ответы на вопросы и прочитайте их

1) Что помогло автору стать сильным и выносливым?

2) Что привлекло к лагерю клетчатого утконоса?

3) Как выглядит клетчатый утконос?

4) Почему его шкурку так ценят местные жители?

3. Выделите в тексте:

• 10 существительных (обозначают предметы)
• 10 прилагательных (обозначают признаки предметов)
• 10 глаголов (обозначают действия)
• 5 местоимений (указывают на предмет, но не называют его)
• 2 числительных (обозначают числа)

4. Вместо точек впишите правильное окончание слова

Хмур… дальнобойщик, высок… гора, испуганн… утконос, пушист… ели, голуб… небо, модн… куртка, рассыпанн… крошки, умственн… упражнение, устал… помощник.

Мы приня… решение отправиться в поход. Любл… вдохнуть полной грудью чистый, горный воздух. Ничто так не подним… настроение! Если буду таким хилым, лучше пристрел… меня! Он потребов… устроить привал. Я слыш…, как он говор…, что изобр… себе робо-ноги.

Ուշադի՛ր կարդա և կատարի՛ր առաջադրանքները։

Առաջին հայացքից ուղտը տարօրինակ ու ծիծաղելի է թվում։ Նա սառը, անտարբեր, աղմկարար է։ Ուղտին նաև անապատի նավ են անվանում։ Այս դիմացկուն կենդանին լավ հարմարվել է անապատային կյանքին։ Նրա ոտքերին հաստ կոշտուկներ կան, և արևից շիկացած ավազից ուղտը չի տառապում։ Երկար ու խիտ բուրդը օգնում է դիմանալու ցերեկվա շոգին ու գիշերվա ցրտին։ Ուղտերը շատ յուրօրինակ շուրթեր ունեն, դրանք օգնում են նրան հեշտ արածել: Ուղտը կարող է ուտել ամեն-ամեն ինչ, անգամ շատ կոշտ փշեր, և նրա շուրթերը ոչ մի դեպքում չեն վնասվում: Ուղտի բարձրությունը երկու, երկարությունը՝ երեք մետր է։ Կշռում է մինչև հինգ հարյուր կիլոգրամ։

Գիտե՞ք, որ ուղտի միջազգային անվանումն առաջացել է արաբերեն «գեղեցկություն» բառից: Կան մարդիկ, ովքեր կարծում են, որ ուղտն, իրոք, չափազանց գեղեցիկ կենդանի է:

Ուղտերը կարող են երկար ժամանակ ջուր չխմել, իսկ խմելիս էլ միանգամից երկու հարյուր լիտր ջուր խմել: Թեև շատերին թվում է, թե ուղտն իր սապատներում ջուր է հավաքում, բայց իրականում այնտեղ ճարպեր են կուտակված, որի օգնությամբ ուղտը կարգավորում է իր մարմնի ջերմաստիճանը չափազանց շոգ ու ցուրտ եղանակին:

Նրանք կարող են փակել իրենց քթանցքները՝ պաշտպանելով քամուց ու ավազից, երբ կամենան:

Եթե ուղտը որոշի պառկել քնելու կամ պարզապես հանգստանալու, նրան ոչ մի կերպ հնարավոր չի լինի տեղից հանել, դա վեր է ցանկացած մարդու ուժերից: Ուղտը տեղից չի շարժվի, մինչև ինքը չկամենա դա անել:

Ուղտերը յուրաքանչյուր ոտքով կարող են հարվածել միանգամից չորս տարբեր ուղղությամբ: Նրանց մորթին անդրադարձնում է արևի ճառագայթները և պաշտպանում է նրանց անապատի տապից:

Եվ վերջապես ուղտերի ամենաինքնատիպ առանձնահատկության մասին: Եթե փորձեք ձեռք առնել ուղտին ու կամ «հոգու հետ խաղալ», բառացիորեն ձեր մաշկի վրա կզգաք ուղտի բարկությունը. նա այնպիսի տհաճ հոտով մածուցիկ նյութ կթքի ձեզ վրա, որ ոչ մի դեպքում չեք կարողանա մոռանալ: Այնպես որ, պարզապես խուսափեք նրանց բարկացնելուց:

1. Պատասխանեիր հարցերին՝

Ո՞ր բառից է առաջացել ուղտի միջազգային անվանումը։ գեղեցիկ

Ինչո՞վ է սնվում ուղտը։ Նա ամեն ինչ ոտում է բայց քանի որ անապատում շատ բան չկա նա սնվում է փշերով:

Ինչպիսի՞ն են ուղտի չափերը։ Երկարությունը 3 մետր իսկ հասակը 2 մետր կաշը մոտ 500 կգ:

Ինչպե՞ս է ուղտը կարգավորում իր մարմնի ջերմաստիճանը։ ուղտն իր սապատներում ջուր է հավաքում, բայց իրականում այնտեղ ճարպեր են կուտակված, որի օգնությամբ ուղտը կարգավորում է իր մարմնի ջերմաստիճանը չափազանց շոգ ու ցուրտ եղանակին:

2. Տեքստից օգտվելով ավարտի՛ր նախադասությունները։

Ուղտը կարող է մի քանի օր ոչինչ չուտել, որովհետև սապատների մեջ ճարպ կա:

Ուղտը տեղից չի շարժվի, մինչև նա չկամենա:

3. Գտի՛ր ճիշտ վերջաբանը և գրի՛ր առածները։

Ուղտը ձագ ծնեց՝ աննկատ անցավ, հավը ձու ածեց՝ աշխարհն իմացավ։

Ուղտը մոտիկ է արածում, բայց հեռուն է տեսնում։

4. Տեքստից դո՛ւրս գրիր ուղտերի մասին պատմող ամենազարմանալի տեղեկությունը։

Գիտե՞ք, որ ուղտի միջազգային անվանումն առաջացել է արաբերեն «գեղեցկություն» բառից: Կան մարդիկ, ովքեր կարծում են, որ ուղտն, իրոք, չափազանց գեղեցիկ կենդանի է:

5. Տրված բառերից առաջ հատկանիշ ցույց տվող բառեր գրի՛ր։

սպիտակ բուրդ

մեծ կենդանի

ալարկոտ ուղտ

լավ եղանակ

6․ Լրացրու բաց թողած տառերը՝ առա-ին, կես-ր, բար-րություն, վեր-լակ, հոր-ղբայր, դաս-նկեր, տար-րինակ, ան-գուտ

Ես կսարքեի աշխարի ամեն մարդին բարի , որ ամեն ինչ անվճար լինի ։ Ես շատ բաներ կփոխեի ,օրինակ կանեի , որ մարդիք չհիվանդանան , որ ամեն մի մարդը ուրախ լինի , որ բոլոր եռազանքները կատարվեն , որ մարդիք ավելի խելոք լինեն : Ես ուզում եմ , որ մարդիկ հորինեն թրնող ավտոներ , որ մարդիկ նենց դոնդողներ հորինեն ,որ մարդիք կարողանան թրնեն , որ հայկական ֆուտբոլը լավանա ;

1․Ղ․ Աղայանի «Մանուկ-խան» պատմվածքից դո՛ւրս գրիր հատուկ գոյականները։

• Պատմվածքում ո՞ր ծեսն է նկարագրված։ Պատմի՛ր, հետաքրքիր տեղեկություններ դո՛ւրս գրիր այդ ծեսի մասին։

Պատմվածքում նկարագրված էր Բարեկենդան ծեսը։

• Գրի՛ր տրված բառերի հոմանիշները՝ իմաստուն, համրանալ, խնդություն, անշուք, չքավոր, աղախին, խուրջին, պարգև։

Իմաստուն – խելացի
Համրանալ – մնջվել
Խնդություն – ուրախություն
Անշուք – պարզ
Չքավոր – աղքատ
Աղախին – սպասուհի
Խուրջին – խուրճ
Պարգև – նվեր

• Գրի՛ր տրված բառերի հականիշները՝  իմաստուն, հարոուստ, անպատիվ, տխուր, խավար, ծանրություն։

Իմաստուն – հիմար
Հարուստ – խեղճ
Անպատիվ – պատվավոր
Տխուր – զվարթ
Խավար – լույս
Ծանրություն – թեթևություն

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Շրջապատում որտե՞ղ են աճում բույսեր:

Մեր շրջապատում կան շատ բույսեր: Տարբեր բույսեր՝ խոտեր, թփեր և ծառեր, աճում են անտառներում ու մարգագետիններում, այգիներում ու պուրակներում, փողոցների եզրերում, դպրոցամերձ և տնամերձ հողամա­սերում և այլուր:

1. Ի՞նչ գիտեք բույսի մարմնի մասին:

Բույսերի մասին շատ հետաքրքիր երևույթներ կարելի է դիտել անտա­ռում կամ մարգագետնում, դպրոցամերձ կամ տնամերձ հողամասում, շրջա­կա կանաչ աշխարհում: Բույսերը պետք է ոչ միայն ճանաչել, այլ նաև՝ պաշտպանել: Բույսերը մարդկանց «կանաչ բարեկամներն» են:

1. Ի՞նչ պայմաններ են անհրաժեշտ՝ բույսի աճի և զարգացման համար:

Բույսն անընդհատ աճում է և զար­գանում, նրա աճը լավ դիտվում է միջա­վայրի բարենպաստ պայմաններում՝  լույ­սի, ջրի և անհրաժեշտ այլ նյութերի առկայությամբ: