Բաժանելիության հայտանիշներ։ Թվերի բաժանելիությունը

3-ի, 9-ի և 4-ի

Դասարանական առաջադրանքներ
1․ 83, 12, 129, 6534, 5355թվերից առանձնացրե՛ք նրանք, որոնք
բաժանվում են 3-ի։

12, 129, 6534, 5355
2․ Որոշե՛ք, թե 91917, 56574, 828 թվերից որոնք են բաժանվում 9-ի։

91917,56574,828
3․ 230, 1200, 5250, 324, 535160, 73489138 թվերից առանձնացրե՛ք
նրանք, որոնք բաժանվում են 4-ի։

1200,5250,324
4․ Կբաժանվի՞ արդյոք 3-ի այն թիվը, որը բաժանվում է 9-ի։

Այո

5. Գրե՛ք հինգ թիվ, որոնք բաժանվում են 3-ի, բայց չեն բաժանվում 9-
ի։ 120,123,126,6,60

6. Գործածելով 4, 6, 8 թվանշանները՝ գրե՛ք հինգ եռանիշ թիվ, որոնք
բաժանվում են 9-ի։

468,648,864,846,486
7․ ABC եռանկյան AB և BC կողմերի երկարությունների գումարը 23սմ
է, AC և BC կողմերի երկարությունների գումարը՝ 20սմ, AB և AC
կողմերի երկարությունների գումարը՝ 25սմ։ Գտե՛ք ABC եռանկյան
պարագիծը։ AB+BC+AC+BC+AB+AC=23+20+25=68 68:2=34 P-34

8․ Երեք տարբեր օղակաձև երթուղիներով Երևանից միաժամանակ
մեկնել են երեք ավտոբուսներ։ Նրանցից մեկը Երևան է վերադառնում
յուրաքանչյուր 4 ժամը մեկ, երկրորդը՝ յուրաքանչյուր 6 ժամը մեկ,
երրորդը՝ յուրաքանչյուր 8 ժամը մեկ։ Երևանից մեկնելուց քանի՞ ժամ
հետո այդ ավտոբուսները նորից կհանդիպեն Երևանում։

Տնային առաջադրանքներ
1․ 65, 1025, 8371, 893 թվերից առանձնացրե՛ք նրանք, որոնք
բաժանվում են 3-ի։ 24 : 4 = 6 24 : 6 = 4 24 : 8 = 3 , 24

0
2․ Որոշե՛ք, թե 65382, 63, 567 թվերից որոնք են բաժանվում 9-ի։

63,567

3․ 15, 32, 100, 124, 266, 348, 5000, 301 թվերից առանձնացրե՛ք նրանք,
որոնք բաժանվում են 4-ի։

32,100,124, 348,5000
4․ Գրե՛ք հինգ թիվ, որոնք բաժանվում են և՛ 3-ի, և՛ 9-ի։

9,18,27,36,45
5․ Գտե՛ք 3-ի բաժանվող երկնիշ թվերի և 9-ի բաժանվող երկնիշ թվերի
քանակները։ Քանի՞ անգամ է ստացված քանակներից առաջինը
երկրորդից մեծ։

12,15,18,21,24,27,30,33,36,39,42,45,48,51,54,57,60,63,66,69,72,75,78,81,84,87,90,93,96,99

18,27,36,45,54,63,72,81,90,99

3Անգամ
6․ Եռանիշ թվի տասնյակների կարգում գրված է 0 թվանշանը։ Գտե՛ք
այդ թիվը, եթե այն բաժանվում է 9-ի, և նրա գրառումն ավարտվում է
9 թվանշանով։

909:9=101
7․ Թվե՛ք միանիշ թվերի այն բոլոր զույգերը, որոնցից յուրաքանչյուրի
կազմող թվերի գումարը երկնիշ թիվ է։

2=1+1=11

4=2+2=22

6=3+3=33

8=4+4=44
8․ Երկու զամբյուղներում կա 120 ձու։ Եթե առաջին զամբյուղից
երկրորդի մեջ դնենք 15 ձու, իսկ երկրորդից առաջինի մեջ՝ 5 ձու, ապա
երկու զամբյուղներում հավասար քանակներով ձվեր կլինեն։ Քանի՞
ձու կա զամբյուղներից յուրաքանչյուրում։ 120:2=60 60-5+15=70 120-70=50

80.Եթեհնարավոր է՝ ցո՛ւյցտուրբառըկազմողմասերը: 

Օրինակ՝  

գրասեղան — գր (գիր) + ա + սեղան: 

Պահարան — պահ + արան: 

Դուռ — չի բաժանվում: 

Հականիշ-հակ+ա+նիշ

բանջարանոց -բանջար+ա+նոց

աշակերտ-չի բաժանվում

աշակերտական-աշակերտ+ա+կան

տարրական-տարր+ա+կան

զլխավոր-գլխ+ա+վոր

կարմիր-չի բաժանվում

դաշտամուկ-դաշտ+ա+մուկ

հյուր-չի բաժանվում

հարստություն-հարուստ+ություն

կերառատ – կեր+առատ

վտանգ-չի բաժանվում

81. Ուշադրությունդարձրո՛ւԱեԲխմբերիբառերիկազմությանը.փորձի´րբացատելտարբերությունը: 

Ա. Մարդ, տեր, սիրտ, կապույտ, արքա, ծաղիկ, կատու, բարի: 

 Բ. Մարդասեր, Տիրամայր, սրտատրոփ, կապտավուն, արքայական, ծաղկել, կատվազգի, բարերար: 

Ա խմբի բառերը Բ խմիբի բառերի արմատներն են

82. Տրված բառերը բաժանի´ր երկու խմբի (տե´ս  81-րդ վարժությունը): 
Ուրախություն, նկար, գլուխ, փետրագնդակ, հինգ, ուրախ, նորություն, փետուր, շյուղ, երկմտություն,շաբաթական, գրպան, քաղաք, օրացույց, գլխակորույս, անուն:

Ա – նկար,գլուխ,հինգ,ուրախ,փետուր,շյուղ,գրպան,քաղաք,անուն

Բ – ուրախություն,փետրագնդակ,օրացույց,նորություն,երկմտություն,շաբաթական,գլխակորույս։

Проект ,,Дни Себастаци’’   предназначен для учащихся 5 — ых классов.

Срок работы 13-30 ноября.

Цели и задачи:

• пополнить лексический запас слов учащихся на русском языке;
• повысить коммуникативность учащихся;
• развитие навыков индивидуальной работы и работы в группе
• развить умение находить необходимые материалы для темы из интернет-источников, отбирать самую необходимую информацию для дальнейшей работы;
• развить переводческие умения и навыки учащихся;
• развить умение правильно изъясняться  на русском языке

 Этапы работы над проектом:

1. Расскажи о любимом уголке школы (работу представить в виде презентации или фильма)
2. Напиши, каким видишь будущее своей школы и что бы ты в ней изменил? бодод пьисат на екранв стала
3. Напиши, каким должен быть настоящий ,,Себастаци’’. харошие
4. Возьми интервью у родителей, бабушек или дедушек. Пусть они расскажут о своей школе, о любимых пред метах,  школьных праздниках, сравнят  нашу школу с той, в которой они учились.

Оборудование работы: ноутбук-нетбук,  диктофон,  фотокамера.

Итоги проекта:  презентации, фильмы, интервью.

77. Բառակապակցությունների իմաստներն արտահայտի՛ր մեկական  բառով: 

Օրինակ՝ 

սրտի ձև ունեցող — սրտաձև: 

Մոր քույրը-մորաքույր

դարպասը պահող-դարպասապա

ժամանակը ցույց տվող-ժամացույց

ջրի աման-ջրաման

գաղտնիք պահող-գաղտնապահ

նավ վարող-նավավար

ծաղկի թերթիկ-ծախկաթերթ

արագ վազող-արագավազ

ամենից մեծ-ամենամեծ

պոչ չունեցող-անպոչ

անուշ համ ունեցող-աշնանահամ

քարով շինված-քարաշին

կին բժիշկ-բժշկուհի

բալի ծառ-բալենի

78. Բառակապակցությունների իմաստներն արտահայտի՛ր մեկական բառով: 

 Օրինակ՝ 

բարձր հասակ ունեցող — բարձրահասակ: 

Բարի սիրտ ունեցող-բարեսիրտ

խիղճ չունեցող-անխիղճ

բարձր ձայնով-բարձրաձայն

միշտ ժպտուն-ժպտերես

գանձը պահելու տեղ-գանձարան

կապույտ աչքերով-կապուաչյա

արքայի որդի-արքայազն

հույների երկիր-հունաստան

փոքր էշ-քուռակ

ծաղիկներով զարդարված-ծաղկազարդ

քաղաքում ապրող-քաղաքացի

հայերի երկիր – Հայասատան

79. Բառակապակցությունների իմաստներն արտահայտի՛ր մեկական բառով:  

Ավետիս (բարի լուր) բերող

արագ ընթացող – արագընթաց

բաժակը ձեռքին արտասանվող ճառ-կենաց

վեպ գրող-վիպագիր

բառարան գրող-բառագիր

արտասահմանում ապրող մարդ-արտասահմացի

բույսերի մասին գիտություն-բուսաբանություն

Բաժանելիության հայտանիշներ․ 10-ի, 5-ի և 2-ի

Մի ծառ կար , այդ ծարը արդեն 4 ․ հարյուր տարեկան էր ։ Ծառի բոլոր տերևները ընկել են , բայց դե մի հատը չէր ընկնոմ ։ Այդ տերևը արդեն ուժ չի ունենոմ , որ մնա ծառի վրա , բայց մինչև վերջ դիմանում է , ու չի ընկնում ։Վերջը ընկնում է , ջրի մեջ աշնան վերջին տերևն էր , որը ընկավ ,բայց մի քիչ հետո մի մարդ է գալիս , ու տեսնում է տերևին և վերցնում է տուն տանում ։ Չորացնում է և դնում է թղթի վրա ։ Արդեն եկավ ձմեռը, բայց մարդը տաքացնում էր տերևին ։ Մի օր մարդը տանում է դուրս տերևին և տերևին, նրան դուր է գալիս, բայց շատ շուտ մրսում է, արդեն տերևը կանաչում էր, մարդը տանում է դնում ծառի վրա , որ ուրիշ աշուն

Прочитайте сказку и скажите, почему высох родник

Родник
Это казалось чудом, – самый настоящий Родник с прохладной водой посреди жаркой пустыни. Жаркое солнце выжгло всё. И лишь в одном месте из-под земли бил Родник. Самые страшные засухи ничего не могли с ним поделать. Раз в несколько лет Дождь обязательно навещал Родник и пополнял его. Так и текла жизнь Родника: от дождя до дождя в непрерывной борьбе c пустыней.
Но однажды в его привычную жизнь вторглись люди, которые шли через пустыню большим караваном. Запасы воды у них давно кончились, и если бы не Родник, им пришлось бы умереть в этой пустыне. Родник видел, как плакали от радости женщины, когда поили своих измученных детей, как улыбались суровые мужчины, доверху наполняя походные фляги родниковой водой.
Шли годы… Родник всё так же поил людей свежей водой, только вот люди стали другими. Нет, они все так же ценили прохладную воду Родника и говорили, что одного глотка этой волшебной воды хватит, чтобы восстановить силы. За это Родник был готов простить им то, что кое-кто из них швырял в него камни или плевал, перегнувшись через край колодца. Но таких было немного. Нашлись и те, кто не захотел уходить от него, они стали строить дома рядом с Родником. А потом люди придумали собирать дождевую воду в огромные железные баки. Теперь дождь только наполовину пополнял его подземные запасы. Всё остальное попадало в баки. Но люди продолжали ставить новые баки, и каждый следующий дождь дарил Роднику всё меньше и меньше воды. Родник начал засыхать и наконец совсем высох.
Люди с тех пор пили противную, отдающую ржавчиной воду из баков и с недоверием слушали рассказы стариков о волшебном источнике, бившем
когда-то в самом центре пустыни.

засуха – երաշտ глоток – կում источник – родник фляга – տափաշիշ колодец – ջրհոր ржавчина – ժանգ

Ответьте на вопросы.

1. Почему самые страшные засухи ничего не могли поделать с Родником? патамошта вода из патземли 2. Как Родник служил людям? как питивая вада 3. Как относились люди к Роднику? харашо 4. Для чего люди поставили баки? штоба вода сабиралас 5. К чему это привело? ксасухи радника
   Подберите из текста антонимы к данным словам. С некоторыми из них составьте и запишите предложения.
   Тёплый, маленький, смеяться, грусть, молчать, старый.
   Составьте и запишите предложения с данными словами и словосоче- таниями.
   Прохладная вода, жаркая пустыня, родник, непрерывная борьба, караван, родниковая вода, колодец, дождевая вода, волшебный источник.
   Составьте и запишите предложения из данных слов.
2. всё, солнце, выжгло 2. Родника, привычную, вторглись, в, люди, жизнь 3. один, восстанавливал, воды, глоток, этой, волшебной, силы 4. люди, с, стали строить, дома, Родником, рядом 5. а потом, железные, люди, собирать, дождевую, в, придумали, воду, огромные, баки 6. люди, из, воду, пили, противную, отдающую ржавчиной, с тех пор, баков

Ուշադիր կարդա՛։

Բազմիմաստ են մեկից ավելի իմաստ ունեցող բառերը:

Հոմանիշ են մոտ իմաստ ունեցող բառերը:

Հականիշ են իմաստով հակառակ բառերը:

Համանուն են գրությամբ կամ արտասանությամբ նույն կամ մոտ, բայց իմաստով տարբեր բառերը:

Դարձվածքները բառակապակցություններ են, որոնց մեջ մտնող բառերն իրենց հիմնական իմաստով չեն գործածվում:

Իսկ հիմա կատարի՛ր առաջադրանքները։

1.Որոշի´ր, թե ընդգծված բառին տրված հարցերից ո՞րն է համապատասխանում:

Հեռվում երևացին նավեր: (ի՞նչ, ինչե՞ր)

Հեռվում երևացողը նավ էր: (ի՞նչ, ինչե՞ր)

Քաղաքում կային այգիներ: (ի՞նչ, ինչե՞ր)

Դա քաղաքի ամենամեծ այգին էր: (ի՞նչը, ինչե՞րը)

Ի՜նչ ծանոթ ձայն էր: (ի՞նչ, ինչե՞ր)

Դրսից ծանոթ ձայներ էին լսվում: (ի՞նչ, ինչե՞ր)

Եթե բարձր ձայներ, անպայման կլսեինք: (ինչե՞ր, ի՞նչ աներ)

Ձեր տղան էր եկել: (ո՞վ, ովքե՞ր)

Տղաներ եկան, որ օգնեն: (ո՞վ, ովքե՞ր)

Դա առաջնորդին ծանոթ նետ էր: (ի՞նչ, ինչե՞ր, ի՞նչ աներ)

Տղան փետուրնևրից սարքել էր նետեր: (ի՞նչ, ինչե՞ր, ի՞նչ աներ)

Որ դիպուկ նետեր, ոսկե խնձորը կգցեր: (ի՞նչ, ինչե՞ր, ի՞նչ աներ)

2. Ընդգծված յուրաքանչյուր բառը մե՞կ առարկա է ցույց տալիս, թե՞ մեկից ավելի:

Մեր ձեղնահարկում կատվի ձագեր գտա: մեկից ավելի

Որջից դուրս եկողը ձագ էր: մեկ

Որդին պահարանն էր բերել ու դրել սենյակի անկյունում: մեկ

Դպրոցին այսպիսի պահարաններ են պետք: մեկից ավելի

Երկնքում նորից թռչուններ երևացին: մեկից ավելի

Վանդակի թռչունն էր դուրս եկել: մեկ

Հատիկը հավաքողները մրջյուններ են: մեկից ավելի

Ձմռանը պատրաստ սպասողը մրջյունն էր: մեկ

Գոռացողը պահակն էր: մեկ

Պահակներ կարգեք, որ ապահով լինեք: մեկից ավելի

3.Կետերի փոխարեն գրի´ր փակագծերում տրված համապատասխան բառը կամ արտահայտությունը:

Ծառերին արթնացնողը …. (քամին էր, քամիներ):

Այդ օրվանից հետո շատ …. (քամին էր, քամիներ) են փչել:

Տարբեր …. (պարեր, պար էր) են սովորեցնում դպրոցում:

Դա չտեսնված մի … (պարեր, պար էր):

Պարտեզի բոլոր ծաղիկները (սպիտակ են, սպիտակեն):

Եթե բոլոր ծաղիկները միանգամից (սպիտակ են, սպիտակեն), լա՞վ կլինի:

Թող հենց հիմա աչքերը (փակ են, փակեն) ու քնեն:

Բոլոր դռները (փակ են, փակեն), մի՞թե տանը մարդ չկա:

Անծանոթ … (համ էր, համեր), այդ մրգից չէի կերել:

Տարբեր խոհարարների եփած նույն անունով ճաշերը տարբեր (համ էր, համեր) ունեն:

4. Նախադասությունների մեջ ընդգծված արտահայտությունները փոխարինի´ր հոմանիշ բաոերով:

Այս աղջիկը մատի վրա խաղացնում է– խաբում է  բոլորիս:

Հանկարծ սիրտը դող ընկավ.-վախեցավ բա որ գազանը նորից գա, ինքն ի՞նչ է անելու:

Ա՜յ քեզ պատմություն, լսողների մազերը բիզ-բիզ էին կանգնել–զարմացել են:

Մի մատ-փոքր երեխա է, բայց ինչե՜ր գիտի:

Ձեռ ու ոտից ընկած-թուլացած մի մարդ բացեց դուռը:

5.Փորձի´ր բացատրել, թե ինչո՞ւ են ընդգծված արտահայտությունները կոչվում «դարձվածքներ», եթե դարձված նշանակում Է «շրջված», «փոխված»: փուխաբերական իմաստով գուրցացվաց արտահայտուներ

6. Տրված դարձվածքների իմաստները բացատրի´ր:

Օրինակ՝

ջրից չոր դուրս գալ — փորձանքից, նեղ վիճակից ազատվել:

Սիրտ տալ-հույս տալ, հոգին առնել-տանջել, գլուխը կորցնել-խառնվել , արևը խավարել-մթնել, հալից ընկնել-թուլանալ, սիրտը վկայել-մտածել, երես ղարձնել-թեքվել, սիրտ անել-փաստել, բկին չոքել-ստիպել:

7. Աչքի ընկնել, ձեռ քաշել, գլուխ պահել, ոտքի վրա, ծայրը ծայրին հասցնել, օրերը հաշվված են արտահայտությունները նախադասությունների մեջ գործածի´ր

ա) ուղիղ իմաստով,

բ) որպես դարձվածք:

Օրինակ՝

1.Գիտնականը հետաքրքրվողներին իր հայտնաբերած կենդանու մարմնի բոլոր մասերը ցույց տվեց, միայն գլուխն էր կորցրել:

Նա ամեն կերպ փորձում էր աչքի ընկնել:
Առանց մտածել, որոշեց որ պետք է ձեռք քաշի իր երջանկությունից:
Ամեն կերպ փորձում էր գլուխ պահել, որպեսզի գործ չանի

2.Ուրախությունից գլուխը կորցրել էր:

Նա ամեն կերպ փորձում էր երևալ:
Առանց մտածել, որոշեց որ պետք է հեռու մնա իր երջանկությունից: